CASA MUSEO OTERO PEDRAYO, AMOEIRO

 

Nunha das nosas xuntanzas na Provincia de Ourense, eliximos para aloxarnos a Reitoral Santa Baia, no concello de VILAMARÍN. Entre as distintas visitas que realizamos, queriamos achegar aos nosos acompañantes para coñecer este próximo museo, e a verdade, foi todo un acerto, pois a atención que nos prestaron as persoas encargadas do museo estivo sobresaliente, podendo coñecer a través das súas interesantes explicacións a vida do insigne escritor nesta casa.

Así coñecemos que a Casa Grande de Cimadevila, máis comunmente coñecida como Pazo Museo Otero Pedrayo, construína D. Benito Sotelo en 1764, tal e como podese ler no dintel da porta de entrada; pasou despois por vía familiar a Vicenta Sotelo Puga; e  seu fillo Enrique Otero Sotelo, médico e deputado provincial, herdara este pazo, donde pasou Ramón Antonio Vicente Otero Pedrayo, seu fillo, longas tempadas da súa vida, decisivas na súa formación e presentes constantemente na súa obra.

Criado entre Ourense e Trasalba, arrodeado de mimos e todo tipo de coidados converterase desde moi neno nun bo estudante, decantándose cedo polas letras e a xeografía. O pequeno Ramón, escoitará da boca da súa avoa de Trasalba, Vicenta Sotelo Puga, coñecida familiarmente como mamá Tenta, unha chea de historias en lingua galega. Contos de pazos e fidalgos, de monxes exclaustrados, de vellos personaxes populares da aldea; anécdotas de veciños e antepasados; esencias da cultura tradicional que, andando o tempo, recreará sen apenas modificar na súa obra literaria. Aquí refuxiouse tras ser represaliado nos primeiros anos do franquismo, logrando recuperar aos poucos o seu labor intelectual e docente, alcanzando unha cátedra na Universidade de Santiago.Deixou unha manda no seu testamento pola cal legaba a súa obra e propiedades, incluida a Casa Grande de Trasalba, á cultura galega e a Galicia, representada a tal efecto pola Editorial Galaxia (1950), da que foi primeiro presidente do seu Consello de Administración.

Imaxe da páxina:  http://arquivo.galiciana.gal/arpadweb/es.ga.36057.afp/es/catalogo_imagenes/grupo.do?registrardownload=0&path=50329&posicion=1&presentacion=pagina#

Nestas dependencias radícase a Fundación que leva o nome do insigne Fidalgo das Letras Galegas, e aquí custódianse parte dos obxectos persoais de Otero Pedrayo, así coma o contorno no que se desenvolveu a vida do escritor, procurando conservalo tal como era orixinariamente: estancias interiores, xardín romántico e propiedades adxuntas. Mais con algunhas modificacións, na procura dunha mellor atención e servizo aos visitantes. En sucesivas reformas construise un auditorio, salas de exposicións, recepción, biblioteca e unha librería.

Da nosa primeira visita, o venres 25/08/2000, aínda gardamos este pequeno recordo, de cando un viaxaba cun carrete de 24 fotos para toda a excursión. 

Ademais entre as nosas antigas fotos, aparecía este curioso álbum de postais con fotos dos espazos exteriores e interiores deste Pazo de Trasalba.

Paseo do xardín

Salón

Biblioteca nova

Cociña

Auditorio

Consérvase na casa de Trasalba a biblioteca persoal de Otero Pedrayo, complementada con algunhas doazóns posteriores, así como mobles, fotografías e pinturas que o acompañaron en vida. 

Dormitorio, imaxe da páxina: https://museos.xunta.gal/es/otero-pedrayo

Biblioteca, imaxe da páxina: https://museos.xunta.gal/es/otero-pedrayo

Cociña, imaxe da páxina: https://www.pinterest.es/pin/360288038912401275/

Despacho, imaxe da páxina: https://mariaberini.es/2022/06/20/visita-a-casa-museo-de-otero-pedrayo-en-trasalba-ourense-un-breve-recorrido-pola-sua-vida-e-obra/

Salienta de xeito especial o Mapa de Galicia elaborado por Domingo Fontán (1788-1866) ao que Otero deu sempre unha significación especial na súa obra e na súa biografía. A todos os que formamos parte do grupo veunos á memoria o exemplar conservado non PAZO DE TOR (ligazón a nosa publicación), en MONFORTE DE LEMOS, que tivemos ocasión de contemplar noutra de xuntanza que fixemos na Ribeira Sacra.

Imaxe da páxina: https://mariaberini.es/2022/06/20/visita-a-casa-museo-de-otero-pedrayo-en-trasalba-ourense-un-breve-recorrido-pola-sua-vida-e-obra/

Así pois, esta Casa Grande de Cimadevila é un dos grandes espazos simbólicos da cultura galega contemporánea. Por este lugar pasaron, moi especialmente en vida do escritor, multitude de amigos e irmáns na conciencia galeguista que ían escoitar a palabra xenerosa de don Ramón, angueiras e proxectos compartidos. Hoxe segue a ser un lugar de obrigada referencia.

Ver vídeo

A fachada principal dá á cara ao oeste e está case totalmente percorrida por unha solaina, que na súa última parte foi transformada en galería.

Imaxe da páxina: https://www.turismo.gal/recurso/-/detalle/395/casa-museo-otero-pedrayo?langId=es_ES&tp=13&ctre=78

Tamén a fachada posterior, orientada ao leste, está percorrida por outra solaina, esta de maior lonxitude, que discorre á altura do piso alto. Esta solaina ten unha varanda de pedra feita de sobrios piares sobre os que se apoia un pasamáns de pedra moldurada.

 

A nosa curiosidade, permitiunos adiviñar unha curiosa abertura no muro do peche exterior, polo cal, e desde o interior, permitía observar quen se achegaba á porta principal da casa.

Antes de abandonar o museo, ao final da visita, fomos convidados polas responsables deste a volver noutra ocasión, e acompañarnos a coñecer outras interesantes edificacións próximas relacionadas con D. Ramón.

Nós, por estar case pegado á Casa, achegámonos ao Pazo do Campo coñecido co nome de PAZO GAYÓN, debido á linaxe orixinaria do mesmo; a súa construción data do século XVIII. No s. XIX o pazo foi vendido a un tal “Chamocín”, a quen llo comprou o pai de D. Ramón Otero Pedrayo alegando que non quería que lle puxeran unha taberna cerca da súa casa; a D. Ramón mércalle o pazo D. Jesús Gil de la Serna e este, finalmente, véndella ó seu actual propietario: o arquitecto D. Juan Rodríguez de la Cruz. Hai uns anos comezouse un proxecto de restauración, mais non se concluíron as obras. A día de hoxe, é preciso acondicionalo para evitar o seu abandono.

Á dereita do Pazo vemos unha capela barroca con reforma neoclásica coroada por unha espadana sobre o escudo das liñaxes Gayón, Puga, Losada e outro que non adiviñamos. O pazo tamén ten representado o mesmo escudo sobre o dintel da porta de entrada. 

Por diante do pazo veremos un fermoso CRUCEIRO agasallo da nai de Otero Pedrayo, Eladia, no ano 1948. Sorpresa que tiña preparada para o seu fillo ao seu regreso da primeira viaxe que este fixese a Buenos Aires. Na súa base ten diferentes inscricións en galego que contan quen o mandou facer e quen foi o mestre canteiro que o esculpió.

Está non foi nosa primeira visita ao lugar e espero que tampouco sexa a última, pois nos quedou moito por descubrir. Espero volver moi pronto!


TODA A INFORMACION INCLUÍDA NESTA PUBLICACIÓN, FOI RECOLLIDA DAS SEGUINTES LIGAZÓNS:

https://dbe.rah.es/biografias/7618/ramon-otero-pedrayo

https://fundacionoteropedrayo.org/o-pazo-museo-de-trasalba/

http://www.amoeiro.gal/patrimonio-civil

http://www.amoeiro.gal/patrimonio-religioso

https://www.galiciaunica.es/pazo-don-ramon/

http://trasalba-ourense.blogspot.com/2011/01/trasalba-senderismo-cultura-tradicion-y.html

VISITA OUTROS SORPRENDENTES LUGARES DO MUNICIPIO DE AMOEIRO NA LIGAZÓN, CUN MAPA PARA CHEGAR A CADA UN DELES.

3 comentarios:

  1. Todo me gusta es todo precioso. El cruceiro, lo anoto para cuando vuelva por esas tierras. Un abrazo.

    ResponderEliminar
  2. Creo que te escribí un comentario... estará en spam.

    ResponderEliminar
    Respuestas
    1. Hay veces que tardo en darles la confirmación de publicación, pues tengo que revisarlos, antes se me colaban cosas no deseadas. Un saludo Teresa y muchísimas gracias por seguir nuestro blog!

      Eliminar