Igrexa románica con pequeno atrio - cemiterio ó redor. Agás a ábsida,
toda a fábrica sufriu unha reforma total. Levantouse unha nova nave e dúas
capelas laterais que lle dan forma de cruz latina.
Sobre a xanela aberta encima do
contrafuerte, posiblemente na reforma do templo, podemos ver unha
curiosa inscrición.
O frontis presenta a porta alintelada e coróano unha espadana de dous
vans.
No interior conserva uns interesantes retábulos.
No presbiterio álzase un CRUCEIRO feito nos últimos anos do século XX,
polo canteiro lucense Manuel Baamonde.
Trátase da imaxe dunha figura humana duns 48 por 40 centímetros,
insculpida nunha pedra do muro da casa con trazos ben definidos e profundos,
que debuxan o corpo, brazos, pernas e cabeza onde se aprecian a boca e os
ollos. Segundo historiador Xabier Moure, este tipo de representacións (pouco
frecuentes non só na provincia de Lugo, senón tamén en toda Galicia), quizais reproduzca
a unha divindade feminina espida, unha deusa da fecundidade, unha Matres
Gallaiciae céltica.
A peza foi reutilizada para tapar unha xanela.
Outro interesante gravado cun enigmático símbolo, descuberto tamén na
interesante páxina de MEGALITICIA,
puidémolo ver de camiño cara a este enclave. Trátase dunha figura formada por
un círculo superior do que, pola parte inferior, parten unhas liñas verticais.
As conxecturas que formulabanse outros autores sobre estas gravuras
mudaron radicalmente no mes de abril de 2019, cando uns documentos atopados
polos investigadores Brais Rodríguez Romero e Xavier Moure, aclaraban o seu
significado e a data de realización deste e outros de tipoloxía semellante
atopados nas parroquias de Aspai e Parada. O documento sobre deslindes das parroquias
de Aspai, Martul e Parada, do 31 de xullo de 1856, feito ante o Comisario de
Montes e Plantas da Provincia de Lugo, Félix de Carballo e Salgado, sinala que grávanse uns símbolos sobre penas situadas en
distintas partes. Ou documento é
explícito canto ao que representan as
gravuras: “insignia do Santísimo
Sacramento” (literal), é dicir, representan a custodia ou viril
onde, na relixión católica, colócase a hostia despois de ser consagrada
para expoñer ante os fieis. Máis tarde conseguiron outro documento
dun preito do ano 1865, entre Bartolomeu Saavedra e Francisco Serra por unhas
lindes entre Aspai e Parada. Ao nomear
un marco, aclara que a custodia gravouse para “protexelo en lugar pagán”. Lembrar que petróglifos, mámoas e
castros foron considerados secularmente
como sitios pagáns; “así nolo transmitiu non século VI San Martín de Dumio non seu «De correctione rusticorum», contra os costumes ancestrais que aínda
pervivían entre os galegos”, explica Xabier Moure.
Como curiosidade sinalar tamén, que existe unha recompilación de lendas
populares escoitadas na parroquia realizada por Alba María Fernández Castedo,
entre as que figuran dende historias sobre a Santa Compaña, ata outras que
falan dunha gran culebra que ao seu paso
por Martul deixou marcas que aínda son
hoxe visibles.
INFORMACIÓN RECOLLIDA DAS SEGUINTES LIGAZÓNS
VISITA OUTROS
SORPRENDENTES LUGARES DO MUNICIPIO DE
OUTEIRO DE REI NESTA LIGAZÓN,
CUN MAPA
PARA CHEGAR A CADA UN DELES.
No hay comentarios:
Publicar un comentario