GALICIA PUEBLO A PUEBLO: RUTA DO RÍO ACEITEIRO, SAN SADURNIÑO

O inicio do roteiro sitúase a uns 750 metros da CAPELA DE BELÉN, seguindo a DP-7603, estrada que vai dirección a Valdoviño, nun tramo curvo que quedou fóra do trazado actual da estrada e xunto unha pequena ponte.

A partir de aquí iníciase este nostálxico roteiro de grande valor paisaxístico e patrimonial, que transcorre xunto a beira dereita do río Aceiteiro, afluente do Xuvia, o cal está incorporado á Rede Natura 2000 desde o ano 2001 e xunto co río Castro configuran o Lugar de Interese Comunitario (LIC) Xubia-Castro.

No primeiro tramo, a pista de terra ancha pasa por riba do primeiro dos muíños que atoparemos, até chegarmos a un carreiro que se desvía á esquerda, cara a unha pontella de pedra no cano do muíño.

Remontando o río atoparemos outros muíños que tinguen a ribeira, xa que o río Aceiteiro conta con vinte muíños, algúns deles en funcionamento dende o século XVII ata a década de 1970. No catastro de Ensenada de 1752 acredítase o funcionamento de 16 muiños na parroquia de San Sadurniño e outros na parroquia de Lamas.

Fumos Rosiña e mais eu ao muiño

pra que a fariña non foran roubare…

E a medianoite, por un buratiño

o noso trasno nos veu a tentare….

Rosiña asustada colleuseme a min

e eu a Rosiña tamén me colline…

Despois non me acordo, despois xa non sei,

o susto do corpo por fin llo quitei…

E chora a mociña cando me ve,

de min se arreda e non sei por qué…

E mentres o trasno ri canto quer

o que o muiño nos foi a facer…

A xente murmura, bon creto lle dou

e todos pretenden saber que pasou

E mentres o trasno ri canto quer

o que o muiño nos foi a facer…

Letra de “Rosiña e o Trasno” / “Muiñeiras do Agra”

Neste audio, Inés Rojo e Otilia Couce evocan aqueles tempos encantados de muíños e fariña, mais tamén de vida, risas e sociabilidade.

Penetramos na escura espesura do bosque de ribeira, a parte sen dúbida máis atractiva do percorrido, que reflicte a beleza salvaxe desta ruta de natureza.

Aquí pequenas pasarelas de madeira permítennos salvar os regatos que desembocan no río e este tamén debuxa un fermoso meandro.

A dificultade do percorrido e baixa, aínda que con toda posibilidade atoparémonos, en épocas chuviosas, o camino moi enchoupado, o que imposibilite o noso avance se non leva calzado axeitado para zonas húmidas, que foi o que ocorreu no meu caso.

Continuaríase até chegar a unha ponte de pedra. Crúzase a ponte por riba da vía do tren, e continúase até chegar a un conxunto formado por catro muíños, dispostos un despois do outro. Aquí remata a ruta e a saída pode facerse cara a riba, a un grupo de casas chamado Fontenla, ou ben retornar facendo o mesmo percorrido.